Nitelikli Dolandırıcılık Suçu ve Cezası
- Avukat Ferhat Ayhan
- 16 Tem
- 2 dakikada okunur
TCK 158 kapsamındaki nitelikli dolandırıcılık nedir, hangi hallerde uygulanır ve ceza aralıkları nedir? Etkin pişmanlık, suç örgütü, adli para cezası ve avukat desteğinin önemi bu makalede.
1. Nitelikli Dolandırıcılık Nedir? – TCK 158/1
TCK 157’de düzenlenen basit dolandırıcılık (1–5 yıl hapis + 5.000 güne kadar para cezası) hile, aldatma ve zarar unsurlarını içerir. Ancak TCK 158’de yer alan nitelikli haller, suçu daha ağırlaştırarak cezayı artırır.
Sayılan hallere örnekler:
Dini inanç, duyguların istismarı
Zor durumda yönlendirme ve algı sızlığı
Kamu kurumları, bilişim sistemleri veya bankaların araç olarak kullanılması
Basın-yayın araçlarıyla dolandırıcılık
Şirket yöneticileri, serbest meslek sahipleri, kredi veya sigorta amaçlı dolandırıcılık
Kendini kamu görevlisi gibi tanıtma
2. Ceza Aralıkları
Haller | Ceza Aralığı |
Genel nitelikli dolandırıcılık | 3–10 yıl hapis + 5.000 güne kadar adli para cezası |
Bilişim, banka, sigorta, tanıtım gibi özel haller (e, f, j, k, l bendleri) | Alt sınır 4 yıl; para cezası en az menfaatin 2 katı |
3. Cezaya Etki Eden Ek Unsurlar
Suç birden fazla kişiyle işlendiğinde ceza %50 artırılır.
Örgüt içinde işlendiğinde ceza bir kat artar.
Hüküm açıklanmadan mağdur zararını giderirse etkin pişmanlıkla ceza üçte ikiye, hükümden önce gelirse yarı yarıya indirilebilir.
4. Mahkeme ve Usul
Nitelikli haller için Ağır Ceza Mahkemesi görevlidir, ceza üst sınırı nedeniyle
Suç re’sen soruşturulur, şikayet şartı yoktur.
Nitelikli dolandırıcılık uzlaşmaya tabi değildir.
5. Etkin Pişmanlık ve Teşebbüs
Hileli eylem teşebbüsü halinde ceza, ¼–¾ oranında indirimlidir.
Etkin pişmanlıkla:
Soruşturma öncesi: %66,
Kovuşturmadan önce: %50 indirim uygulanır. Ancak bazı bentlerde etkin pişmanlık yeterli ceza indirimine imkan tanımayabilir.
6. Avukat Desteğinin Önemi
Hangi nitelikli halin söz konusu olduğunu tespit etmek,
Etkin pişmanlık ve teşebbüs indirimleriyle en uygun savunmayı hazırlamak,
Ağır cezalar ve teorik menfaat miktarları düşünülünce cezaevini önlemek için strateji geliştirmek,
Suç örgütü veya biriyle birlikte işlem gibi ek durumlarda savunmayı güçlendirmek,
bu hususlarda uzman bir ceza avukatı ile süreci başından sonuna planlamak kritik önem taşır.
✅ Özet Tablo
Suç Hali | Hapis Cezası | Adli Para Cezası | İndirim/Artırma |
Nitelikli dolandırıcılık genel | 3–10 yıl | 5.000 gün | — |
e/f/j/k/l bentleri | ≥4 yıl | ≥2×menfaat | — |
3+ kişi | — | — | +%50 |
Örgüt içinde | — | — | +100% |
Etkin pişmanlık | — | — | –⅔ veya –½ |
Suça teşebbüs | — | — | –¼…–¾ |
Yorumlar